Ambtenaren worden steeds vaker publiekelijk ter verantwoording geroepen voor wat zij hebben gedaan of voor wat zij juist niet hebben gedaan. In sommige gevallen gaat deze verantwoording zelfs zo ver dat ambtenaren voor een draaiende camera zichzelf en hun ministerie moeten verdedigen. Dit terwijl zij vaak zijn gebonden aan een geheimhoudingsverklaring en dus niet vrijuit kunnen spreken. Het blijft niet alleen bij deze officiële momenten, doordat gegevens vaak openbaar toegankelijk zijn, worden ambtenaren soms ook op sociale media door de slijk gehaald.

Analyse en advies op basis van artikel 68 in de grondwet

CMHF-lid Vereniging van Hogere ambtenaren bij het Ministerie van Financiën (VMHF), is dieper in deze ontwikkeling gedoken. Het bestuur van deze vereniging heeft opdracht gegeven aan hoogleraren Tom Barkhuysen (bestuursrecht) en Jaap van Slooten (arbeidsrecht) om een analyse en een advies uit te brengen op het vraagstuk: hoe kan een minister voldoen aan zijn inlichtingenplicht op grond van artikel 68 uit de Nederlandse Grondwet én aan zijn verplichtingen als goede werkgever.

Artikel 68 uit de grondwet

Dit artikel houdt in dat ministers en staatsecretarissen een verplichting hebben om inlichtingen te verstrekken wanneer daar om gevraagd wordt. Artikel 68 is daardoor één van de belangrijkste democratische artikelen uit de grondwet.

Goed werkgeverschap

Goed werkgeverschap is belangrijk om geschikte werknemers te kunnen vinden én deze ook te behouden. In de huidige omstandigheden botst het goede werkgeverschap soms met de inlichtingenplicht die politici hebben. Zo wordt er niet altijd goed omgegaan met de bescherming van ambtenaren en hun anonimiteit.

‘De transparante overheid verdient een beschermde ambtenaar’

De uitkomst van de analyse en de aanbevelingen die worden gedaan door Barkhuysen en van Slooten zijn gebundeld in het boek ‘De transparante overheid verdient een beschermde ambtenaar’. Dit boek is digitaal en gratis beschikbaar via deze link of via de button onderaan dit bericht. Daarnaast heeft VMHF een aantal van deze boeken gedrukt en opgestuurd naar verschillende kabinetsleden, leden van de Tweede Kamer en de ambtelijke leiding van diverse departementen. Om zo het belang van goed leiderschap en de grondrechten van ambtenaren onder de aandacht te brengen.

Veel lees plezier!